Izlenimlerim

Askerligin mantigi

Ama, bastan savma is yapmak için veya kaynaklarin israfi için de bahane olarak kullaniliyor. Birçok sey bir üstün teftisine göre ayarlaniyor. Mesela boyaysa hemen teftis öncesi ve ancak teftis suresinde dayanacak kadar itinayla yapiliyor; sonra akarmis, tutmazmis kimsenin umurunda degil. Sürpriz teftis de yok askerde: Her nasilsa her zaman haberi önceden geliyor.

Manga iktidar dinamikleri

Emirleri iyi duyamadiklari için arka siralar daha daginik oluyorlar, bu yüzden de azar isitiyorlar. Bir iki gün içinde bakiyorsunuz ön taraftakiler çavuslardan önce arka siralara bagirip cagirmaya basliyorlar. Sirada beklerken çavuslarla --ki çogu zaman kendilerinden genç delikanlilar-- samimi sohbetlere baslayip arka siralari çekistiriyorlar.

Bir süre sonra arka siralardaki bazi insanlarda davranis degisikligi görülüyor: Manga basindan firça yemeyi kabullenmye basliyorlar.

Bir tüketim olayi olarak askerlik

Burdur bu bir aylik askerlikte mümkün oldugunca çok "hatira" satin alabilmeniz için elinden geleni ardina koymuyor.

• Önce fotograflar var. Fotografcilarda kamuflajli elbise (ya da sadece üst tarafi) giyip, basinizda yana kaykilmis topçu beresi ile çesitli pozlar mümkün. Eskiden elinizde hakiki G3 makinali tüfegi ile poz verebiliyormussunuz. Simdi bu yasak oldugu için sahteligi çok belli olan plastik silahlarla çekiyorlar. Aslinda bir yalik "silah tecrübesi" için daha uygun.
  Sonra yaninizda sevdiklerinizin resmini götürüseniz montaj kompozisyonlar mümkün. Mesela, elinizdeki kadehin içine esinizin kafasi yerlestirilebilir.
• Görüntüden sonra ses geliyor. Burdur kasetcilerine daha teslim olmadan önce siparisinizi verirseniz terhis zamanina sizin için özel hazirlanmis kaset dolduruyorlar. Asker arkadaslarinizi tanidiktan sonra, ilk çarsi izninizde siparisi verirseniz, onlarin sarki adiyabilirsiniz.
  Bizim mangadan bir arkadasim kasetin basina her sabah dinlemekten usandigimiz içtimada tekmil vermeyi koydurmustu. Duydugum en orijinal fikirlerden birisi buydu.
• Bir de hali ve flama endüstrisi var. Yastiklik büyüklükte halilari tesmlim olmdan önce siparis veriyorsunuz. Terhis oluncaya kadar bitiriyorlar. Üzerlerinden askerlikle ilgili sözler, Türkiye haritasi falan olabiliyor. Halidan daha kolay ve ucuz kirmizi zemin üzerine beyaz yazilarla falamalar var. Taburunuzu, döneminizi vs. yazdirabilirsiniz.
• Tugay da size yemin töreni videosunu satiyor. Ayrica kislaya daha önceden anlasmali bir fotografçi (emekli subay) geliyor ve Burdur'dakinden çok daha ucuza "tabak üzerine" fotografiniz çekiyor. Çktirenlerin bir kismi tabak kalietesi beklenenden kötü çikinca hayal kirikligina ugradilar, ama.

Insanlarin bir taraftan bir an önce bitsin diye bekledikleri askerlik için öte yandan mümkün oldugunca çok hatira satin almaya çalismalari hayret verici bir olay.

Can Bruce'dan Temmuz 1998'den konuyla ilgili notlar:

Ben oradayken satin alabileceginiz seyler cogalmisti. Asagidaki listedekileri ozel siparis vererek aliyorsunuz:

• Anonslu kaset kaydini artik garnizon icinde de yaptirmak mumkun.
• Icinde fotografiniz olan tabaklar
• Poster buyuklugunde fotograflar.
• Uzerinde isminizi kazitacaginiz bir metal plaket, isminizin altinda "askerligini basariyla tamamlamistir" yaziyor. ($10)
• Burdur'da bedelli askerlik hakkinda bir belgesel filmin videosu ($10)
• "Burdur hatirasi" yazan bir porselen saat ($10).
• "Burdur Hatirasi" yazan gul suyu takimi ($6)
• "Burdur hatirasi" yazan bir tras losyonu takimi ($6).

Ayrica bir ara bir kitap sergisi oldu, orda ucuz romanlarinin yanisira luks baskili kitaplar ve cok ciltli takimlar da bulunuyordu. Ataturk'un hayatiyla cok luks bir kitap, gene cok kaliteli baskili bir Kur'an-i Kerim, 100'er dolardi.

Sehirden satin alinabilecek seyler arasinda fotograf albumleri (kapagina adiniz, ait oldugunuz tabur-batarya-manga yaziliyor), askeri tip kunyeler, tufek mermisi biciminde cakmaklar, Turk bayraklari da sayilabilir.